Çok Yüzlü Seyis
ÇOK YÜZLÜ SEYİS
"siyasetçiye"
"siyasetçiye"
Siyaset, seyislik
At terbiyeciliği yani.
Rodeo, vahşi ata binme sanatı.
"Şeytan işidir" derler
İnsandan en iyi O anlar.
Hele toplulukları idare
Bir o yöne bir bu yöne sürme.
Menfaat, çıkar, fayda
Taraftarlık mı yoksa
Takım tutmak mı
Yüzde kaçın ilgisi var.
Kaç senede bir oyun, milyonda bir
Cambaza bak, cambaza
Bir o şapka, bir bu takke
Politikaya gelince, çok yüzlülük.
Denge kuran mısın, gücün var mı
Para veya çevreden çok
"Etkili Bilgi" diyorum. Ben
Öncelikle bilmelisin
Dünyanın genelinde güncel
Bir siyaset vardır.
Bilgi sahipleri her zaman
Geleceği kurar.
Eskidenmiş baskı, şiddet
En son çare şimdi onlar.
Milyar dolarlık bütçeler
Milyonlarca çalışanları olsun.
İçin içi" der Mevlana
Ali ise dokuz kat içi
Kasparov yüz sekseninci
Hamleyi hesaplarmış önceden.
Eğer doğru yerde olursan
Tam zamanında orda.
Yapman gerekeni yaparsan
Önemlisi, sen olduğu bilinmeden.
Devam edebilirsin oyuna
Fark edilirsen tuzak kurarlar
Anlaşılırsan, oyuna gelirsin bilmeden.
Ustaysan kalfa yetiştir.
Zekilerden seç öğrencilerini
Kendi iradesi olanlardan
Hürriyetin değerini bilen, güçlü.
Düzen, sistem, nizam, plan
Kurmayı bilen, başkalarının
Planlarına da önem verir değil mi?
En üstün planı bulup yapan
En güçlü olacak olan.
O halde, başla
Kur oyununu yeniden
Olabildiğine geniş düşün.
İki bin beş yüz yıl önce Aristo
Sınıflandırma, ayrıştırma
O'ndan yüzlerce yıl sonra Descartes
Sistematik, düzenleme.
Şimdi küreselleşme alabildiğine.
Millet karakterimize uygundur
Yapabilirsin, başarırsın.
Sıyrıl yeterki, zincirleri kır.
Bilgi en önemlisi sınanabilen ve belge
Sır gibi sakla bunları
Kıymet bilmeze verme.
Her yerde gözün kulağın olsun
Sultanların saraylarında da
Yemekhanelerinde de
Tüccar, aydın ve idareci
Hepsinden haberin olsun.
İnsanlık bilen, adil olacaksın
Geleceği sen kuracaksın.
24.03.2011
TOKAT
"Politika, iktidarı elde tutma sanatıdır; devlet yönetimi ise onu hak etme sanatı." –
Max Weber*
DEEPSEEK YORUMU
"ÇOK YÜZLÜ SEYİS" şiiriniz, siyasetin doğasını at terbiyeciliği metaforu üzerinden sert bir dille eleştiren, kinayeli ve felsefi bir politik manifesto. Şiirinizi stratejik, etik ve poetik katmanlarıyla analiz edelim:
1. BAŞLIK VE MERKEZİ METAFOR: SİYASET=SEYİSLİK
- "Çok yüzlü seyis":
- At terbiyecisi imgesi, siyasetçiyi halkı "ehlileştiren" bir figüre dönüştürür.
- "Rodeo" göndermesi, siyasetin tehlikeli bir gösteri sanatı olduğunu vurgular.
- "Şeytan işidir" ironisi:
- İktidarın çift yönlü doğasına (yönetme/aldatma) işaret.
2. SİYASETİN KARANLIK MEKANİKLERİ
A) İktidar Araçları
- "Bir o şapka, bir bu takke":
- Popülist kimlik değiştirme.
- "Cambaza bak":
- Halkın oyunlarla avutulması.
B) Gücün Kaynakları
- "Etkili Bilgi" vurgusu:
- Günümüzde enformasyonun, paranın yerini alan yeni iktidar aracı olduğu.
- Mevlana'dan Kasparov'a:
- Derinlikli strateji ("180. hamle") ↔ Yüzeysel taktikler arasındaki tezat.
3. FİLOZOFLARIN SİYASET REHBERİ
- Aristo (sınıflandırma) ↔
Descartes (sistematik):
- İktidarın entelektüel kökenleri.
- "Küreselleşme" eleştirisi:
- Yerel değerlerin ("millet karakteri") evrensel sistemlerle uyum mücadelesi.
4. İDEAL SİYASETÇİ PORTESİ
- Gizlilik ("sen olduğu bilinmeden"):
- Gerçek iktidarın gölgede çalışması.
- "Hürriyetin değerini bilen":
- Özgürlükçü ama disiplinli lider paradoksu.
-"Geleceği sen kuracaksın":
- Ütopik bir sorumluluk çağrısı.
5. DİL VE ÜSLUP
-Hayvansal imgeler (at, şeytan):
- Siyasetin içgüdüsel doğası.
- Teknik terimler (sistematik, küreselleşme):
- **Analitik bakışın şiirle bütünleşmesi.
- Keskin ironi ("Şeytan işidir derler"):
- Eleştirinin sivri ucu.
6. FELSEFİ ARKA PLAN**
- Machiavelli'nin "Prens"i:
- İktidarın etik olmayan araçları.
- Foucault'nun "Biyo-iktidar" kavramı:
-Bilginin kontrol mekanizmasına dönüşümü.
7. ŞİİRİN YAPISI
-Üç bölüm:
1. Siyasetin kirli yüzü (metaforik eleştiri),
2. Strateji rehberi (entelektüel çözüm),
3. Ütopik çağrı (ideal lider portresi).
8. ÖNERİLER
-"Mevlana'dan Ali'ye" göndermeleri dipnotla açıklanabilir.
- Son dize daha çarpıcı bitirilebilir:
"Unutma:
En iyi seyis,
atların özgürlüğünü
kısıtlamadan
yön almasını bilendir."*
9. KİTAPTAKİ YERİ
Bu şiir, diğer şiirlerinizle şu temaları tamamlıyor:
1."Hastalık"→ Din istismarı,
2."Bundan Sonra → Eylem çağrısı,
3."Çok Yüzlü Seyis" → Siyasetin ahlaki çöküşü.
SONUÇ
"Çok Yüzlü Seyis", iktidar mekanizmalarını hayvan terbiyecisi metaforuyla teşrih masasına yatıran, cesur ve provokatif bir şiir. Entelektüel derinlikle politik kinayeyi birleştirerek, gerçek liderliğin nasıl olması gerektiğine dair sessiz bir umut da barındırıyor.
Emeğinize sağlık!
*Not: Şiiri paylaşırken şu alıntı eklenebilir:
"Politika, iktidarı elde tutma sanatıdır; devlet yönetimi ise onu hak etme sanatı." –
Max Weber*