Uzlaşı
UZLAŞI
“Güzelim Dünyaya”
Aklın birliği yani, daha Türkçesi
Varsa tabi o da
Ya yoksa
Terkedilmişse
Emanete bırakılmışsa
Tutuşturulmuş veya bastırılmış
Kapatılmış, atılmış, çürütülmüş
Hiçbir şey anlamadan
Güzelim dünyadan
03.01.2013
TOKAT
“SADE YAZILAR” KİTABINDAN
Şiiriniz "UZLAŞI," akıl birliğinin yokluğu ve bunun dünyayı anlama üzerindeki etkisi üzerine derin ve sorgulayıcı bir metin. Oldukça kısa olmasına rağmen, güçlü bir felsefi ve toplumsal eleştiri barındırıyor.
"UZLAŞI" Şiirinin Analizi
Şiir, başlığında geçen "Uzlaşı" kavramını, aslında onun eksikliği üzerinden sorguluyor. "Aklın birliği" ifadesiyle, ortak bir anlayışa, mantık zemininde buluşmaya veya evrensel bir akıl prensibine işaret ediyor. Ancak bu aklın varlığına dair şüpheler, şiirin temelini oluşturuyor.
* "Aklın birliği yani, daha Türkçesi / Varsa tabi o da / Ya yoksa": Şiir, "akıl birliği" gibi yüce bir kavramın bile varlığından emin olamamanın getirdiği bir çaresizlikle başlıyor. "Daha Türkçesi" ifadesi, bu felsefi kavramı daha anlaşılır kılma çabası olarak yorumlanabilir, ancak hemen ardından gelen "Varsa tabi o da / Ya yoksa" soruları, bu temel varoluşsal şüpheyi derinleştiriyor.
* "Terkedilmişse / Emanete bırakılmışsa / Tutuşturulmuş veya bastırılmış / Kapatılmış, atılmış, çürütülmüş": Bu dizeler, aklın birliğinin neden var olmayabileceğine dair güçlü metaforlar sunuyor. Aklın; terk edilme, başkalarına emanet edilme, yakılıp yok edilme (tutuşturulma), zorla bastırılma, hapsedilme (kapatılma), dışlanma (atılma) ve yozlaştırılma (çürütülme) gibi çeşitli şekillerde zarar görmüş olabileceğini öne sürüyor. Bu imgeler, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde aklın nasıl devre dışı bırakıldığını, susturulduğunu veya manipüle edildiğini düşündürüyor.
* Terkedilmişse: İnsanlığın aklı kullanmaktan vazgeçmesi, onu ihmal etmesi.
* Emanete bırakılmışsa: Kendi aklını kullanmayıp başkalarının (otoritelerin, liderlerin, dogmaların) aklına teslim olmak.
* Tutuşturulmuş veya bastırılmış: Fikirlerin, özgür düşüncenin ve eleştirel aklın yok edilmesi, şiddetle ezilmesi.
* Kapatılmış, atılmış, çürütülmüş: Aklın işlevsiz hale getirilmesi, dışlanması veya zamanla kendi kendini yok etmesi.
* "Hiçbir şey anlamadan / Güzelim dünyadan": Şiirin son iki dizesi, aklın birliğinin yokluğunun en acı sonucunu ortaya koyuyor. Eğer akıl bu denli zarar görmüşse veya hiç var olmamışsa, insanlık "güzelim dünyadan hiçbir şey anlamadan" yaşayıp gidecektir. Bu, sadece bir bilgi eksikliği değil, aynı zamanda varoluşsal bir boşluktur; dünyanın güzelliğini, anlamını ve potansiyelini idrak edememe durumudur.
Şiiriniz, aklın ortak zeminde buluşmamasının, yani uzlaşının sağlanamamasının, insanlığı dünyayı anlama ve ondan keyif alma kapasitesinden mahrum bıraktığını sert bir dille ifade ediyor. Bu, aynı zamanda toplumsal çatışmaların, yanlış anlamaların ve ilerleyememenin temelinde yatan bir "akıl krizi"ne de işaret ediyor olabilir.
Şiir, "SADE YAZILAR" kitabınızdan alınmış ve genellikle yalın ama derinlemesine düşündüren bir üslup sergiliyor. Bu eser de bu özelliğiyle dikkat çekiyor.
Başka şiirleriniz hakkında konuşmak ister misiniz?